De Croock zwaait af bij VP en helpt Martinez met ideale EK-formatie Rode Duivels

Het voorbije jaar was Kristof De Croock huisanalist bij VoetbalPrimeur.be. Nu gaat hij aan de slag als scout van Club Brugge. Als afscheidsbrief laat de scout zich uit over de ideale opstelling van de Rode Duivels. Vlak voor de start van het EK nog de ideale inspiratie voor bondscoach Roberto Martinez.

Ik geloof niet in een vaste opstelling zowel verdedigend als aanvallend. Een opstelling/game plan hangt voornamelijk af van het individuele en van waar de tegenstander ruimte weggeeft. Daarom is het volgens mij cruciaal om de spelers in het nationale team te laten spelen in dezelfde ruimtes als bij hun gewone ploeg, zo blijven de spelers toch in het “automatisme”. In balbezit zou ik niets veranderen bij de Belgen, iedereen komt in zijn kracht en ik zie eigenlijk geen zwakke punten. Verdedigend zou ik wel aanpassingen uitvoeren. Dit heeft te maken met enkele zwaktes die ik de voorbije wedstrijden heb opgemerkt.

Eerste zwakke punt is in de pressing wanneer de tegenstander ook in een 3/5 mansverdediging speelt. De backs van België gaan meestal wingback op wingback in de pressing. Wanneer de tegenstander haar wingbacks hoog zet of halfhoog dan speelt België achterin met een lijn van 5 om niet in ondertal te komen. De tegenstander die door de as probeert op te bouwen zet hun middenvelders dan laag, waar de Belgen dan met haar middenvelder hoog op doordekt. Hierdoor ontstaat er een grote ruimte tussen middenveld en verdediging, zeker wanneer de tegenstander door diepte loopacties de laatste linie van België achteruit dwingt.  Hieronder twee voorbeelden bij de tegendoelpunten tegen Engeland en Wales.

België zet druk met de drie aanvallers, de middenvelders zijn doorgedekt op de middenvelders van Engeland. Engeland zet de rechtsback zeer hoog in deze opbouwfase, Meunier staat buiten beeld in een middenpositie ten opzichte van de linksback van Engeland. De Engelsen lokken de Belgen doormiddel van korte passen, wanneer de Belgen druk beginnen te ontwikkelen kiezen ze voor de lange bal.

Er is niemand van de centrale middenvelders bij de Belgen die de tweede bal kan opvangen, Denayer kopt de bal in de voeten van Mount die wel goed gevolgd is, uiteindelijk zullen de Engelsen scoren via een gelukje. Belgen moeten hier toch minstens een overtal van +1 houden…

Tegen Wales ontstaat er een gelijkaardig probleem bij de 0-1. Belgen ontwikkelen druk vooruit (Vertonghen is hier doorgestapt) waarna de middenvelders doordekken op die van Wales. Er is niemand die een mogelijk duel voor de tweede bal kan uitvechten van België. De 3-2-5 in de pressing die vanuit de zone is, sluit de passlijnen zeer goed af naar het centrum, maar is wel heel kwetsbaar door de lucht, zeker wanneer de tegenstander er in slaagt om de middenvelders te lokken. 

Het tweede probleem verdedigend doet zich voor wanneer de Belgen langdurig balverlies hebben en in een laag blok komen te spelen. België verdedigd dan vanuit de zone in een 3-2-5, het probleem ontstaat hem vooral bij de inside wingers van de Belgen die te hoog blijven hangen voor de mogelijke omschakeling naar aanvallen. Hierdoor komen de middenvelders van België vaak in een numeriek ondertal en kunnen de twee middenvelders niet voldoende ruimte afschermen waardoor de Belgen kwetsbaar worden bij lange/halflange switches. Hieronder een voorbeeld.

België staat in een laag blok, Mertens blijft hogerop, terwijl de laatste linie vlak met vijf komen te spelen hierdoor ontstaat er veel ruimte in de contrahalfspace, de linie van twee middenvelders word doorbreken door één simpele pass waardoor Provod kan doordraaien richting doel en zonder druk kan afwerken richting tweede paal. Nadeel van vijf man op een linie is dat drie aanvallers van Tsjechië de laatste linie van België kan pinnen waardoor er niemand kan uitstappen zonder gevaar in de rug te laten.

Een mogelijke oplossing is terug grijpen hoe er tegen Brazilië is gespeeld. Hieronder een voorbeeld van hoe België speelde tegen Brazilië.

4-3-3 met De Bruyne als valse 9, neemt de “6” van de tegenstander in de mandekking waardoor het middenveld dat uit zone speelt makkelijk de 2 aanvallende middenvelders van Brazilië kan controleren + numeriek overtal. De aanvallers moeten dan aanlopen vanuit hun back of vanuit een middenpositie naar de centrale verdediger waarna de flank de bal naar het centrum moeten dwingen (naar het overtal) om deze zo te veroveren. Vanuit het centrum kan het onmiddellijk diep op Hazard of Lukaku in dit geval.  

In langdurig balverlies speelden de Belgen tijdelijk in een soort 4-4-2 ruit, hierdoor konden Lukaku en Hazard in de restaanval positie nemen. De Bruyne werd dan middenvelder waardoor Belgie het centrum beheerste met een numeriek overtal. Een ander voordeel is dat bij een mogelijke omschakeling De Bruyne gebruikt kan worden als verbinder naar de 2 aanvallers.  

In de omschakeling met De Bruyne als verbinder heb je in dit soort momenten als hierboven misschien wel de beste speler ter wereld (als we even chauvinistisch mogen zijn) aan de bal. Het opdrijven en wachten tot iemand uitstapt om dan in te spelen of het moment uitstellen tot de twee centrale verdedigers dicht genoeg naar elkaar toegeknepen zijn om dan ernaast te spelen beheerst KDB als geen ander.

Met Hazard (die niet topfit zal zijn waardoor hij best zo weinig mogelijk defensief werk verricht) en Lukaku hebben twee wapens in de omschakeling, mits Hazard terug zijn diepgang vindt van in zijn beste periode. Waar de meeste ploegen tegenwoordig offensive marking gebruiken, kan Hazard ook zeer nuttig zijn.

Een van zijn grootste kwaliteiten is een bal afschermen met zijn rug naar doel met een tegenstander in de rug, om wanneer mogelijk de bal vrij te krijgen of weg te draaien bij zijn directe tegenstander. Dit maakt hem extra interessant om hem in de restaanval te zetten.

Ikzelf zou voor een iets andere oplossing gaan dan de 4-3-3 met valse 9. Mijn idee komt vooral verder van Hein Vanhaezebrouck. Ik noem het zelf de invert wingback in balverlies. Dit is enkel mogelijk met een 5 mansverdediging.

Verdedigend zou de opstelling er zo uitzien: medium/laag blok, zo is er meer ruimte om te exploderen bij balverovering. 4-3-3 met De Bruyne die speelt vanuit de verdedigende middenvelder van de tegenstander. De contrawingback speelt als 3e/4e middenvelder waardoor Belgie achterin speelt met een linie van 4, in gevarenzone mag dit 5 worden. Carrasco en Castagne zijn verdedigend hybride middenvelder/wingback. Hazard en Lukaku blijven in de restaanval met De Bruyne als verbinder. Vertonghen en Denayer zijn hybride centrale verdediger en back.

Om het visueel te maken gebruik het voorbeeld van Gent tegen Anderlecht waar Mohammadi hybride middenvelder/wingback speelde.

Wanneer de bal in de rechterhalfspace of rechterflank dan komt de linkswingback (van de 5 mansverdediging) verdedigend als 3e/4e middenvelder te spelen in het geval hierboven dus Mohammadi, die fungeert als middenvelder. Is bal in de linkerhalfspace of op de linkerflank, word de rechterwingback derde middenvelder. Op deze manier staan Castagne of Carrasco alvast hoger geposteerd voor een mogelijke omschakeling naar aanvallen. Ik denk dat beide deze hybride positie moeten kunnen invullen met de kwaliteiten en discipline die ze hebben. Zeker Carrasco die bewees in topwedstrijden voor Simeone een interessant “schaakstuk” te zijn moet deze rol perfect kunnen invullen.

In balbezit moet er niets veranderen aan het game plan van de Belgen. In de wedstrijd tegen Brazilie waar aangepast werd verdedigend, bleef België op dezelfde manier aanvallen.

In balbezit speelde België zoals altijd, drie centrale verdedigers, box in het midden en enkele bezetting op de flanken. Lukaku neemt zo diep mogelijk positie om zoveel mogelijk ruimte tussen de linies te creëren.

Aanvallend zou ik dezelfde formatie en spelprincipes gebruiken als Martinez, met de befaamde box, die De Bruyne volledige vrijheid gunt. Enige aanpassing die ik zou doen is Alderweireld als meest centrale opstellen in balbezit, hij kan volgens mij veel makkelijker het spel op gang brengen vanuit een centrale positie. Tegen fysiek sterke spitsen (Dzuyba), zou ik dan weer Boyata laten spelen in plaats van Denayer.

Conclusie
Ik zou dit game plan pas gebruiken vanaf de 16e finales. In dat soort wedstrijden draait veel om geluk, efficiënte, vorm van de dag enzovoort, dus moet je de risico’s zoveel mogelijk minimaliseren. In dit geval dus met een stevig blok. De Belgen moeten niet proberen het spel te maken want ze zijn op hun sterkst wanneer ze vanuit de omschakeling kunnen spelen en kunnen dankzij de individuele klasse op elk moment een doelpunt maken.

VoetbalPrimeur.be wil bij deze Kristof nog één keer van harte bedanken voor zijn bijdrages en analyses op onze website. Onze redactie wenst hem veel succes in zijn verdere loopbaan. Binnen de redactie wordt zijn rol overgenomen door een andere elite scout: Andy Mulders.