Belgische clubs in Europa: de hele G5 levert bijdrage, Gent uitgegroeid tot primus
De groepsfases van de Champions League en de Europa League zitten erop en België sluit 2019 af als nummer acht op de coëfficiëntenlijst. Dat is best knap, want in 2014 stond onze competitie nog tiende. Tijd om de balans op te maken: welke clubs hebben de grootste bijdrage geleverd aan 'onze' opmars op de UEFA-ranking?
Eerst een korte uitleg over de coëfficiëntenlijst. Iedere Europese deelnemer verdient punten bij een goed resultaat. Kwalificatie voor de groepsfase en de achtste finales van de Champions League zijn genoeg voor vier punten. Daarna krijgt een club één bonuspunt voor iedere overleefde ronde. Een overwinning en een gelijkspel leveren respectievelijk twee punten en één punt op, ook in de Europa League. In de voorrondes wordt dat gehalveerd.
De verzamelde punten van een land worden vervolgens gedeeld door het aantal Europese vertegenwoordigers. Bij ons land ligt dat aantal de laatste jaren steeds op vijf. Wanneer het puntentotaal van alle Belgische ploegen gedeeld wordt door 5, blijft er momenteel een coëfficiënt van 7,200 over. De UEFA-ranglijst wordt bepaald door de coëfficiënten van de vijf meest recente seizoenen bij elkaar op te tellen. Hoeveel scoren we daarop?
KAA Gent: De primus van de klas (38,5 punten)
Het is een historisch seizoen voor Gent, want voor het eerst in haar geschiedenis mag het zich de beste Belgische club in Europa noemen. Dat is het gevolg van de fantastische campagne van de huidige jaargang. Nadat de Buffalo’s drie voorronden overleefden, haalden ze ook in de groepsfase een hoog niveau. Dat resulteerde uiteindelijk in groepswinst, zonder één verloren wedstrijd. Straf!
Gent zit zo al aan 9 punten voor de UEFA-coëfficiëntielijst. Dat kan na de winterstop nog toenemen, aangezien het vanzelfsprekend aantreedt in de knock-out-fase van de Europa League. Zo kunnen de Oost-Vlamingen proberen hun beste seizoen ooit te evenaren. In 2015-2016 zetten ze een totaal van 16 punten neer. Geen wonder, aangezien Gent toen doorstootte tot de 1/8e finales van de Champions League.
Een jaar later deed het dat overigens over, maar dan in de Europa League. Opnieuw bleek de groepsfase overleven een koud kunstje voor Gent. Uiteindelijk verloor de Gantoise toen van … KRC Genk. Door die geweldige prestaties van de voorbije jaren is Gent dus opgerukt naar de nummer-1-positie onder de Belgische vertegenwoordigers. Momenteel is Gent overigens de 38e beste club van Europa.
RSC Anderlecht: In verval (36 punten)
2019 gaat de boeken in als één van de zwartste jaren uit de geschiedenis van Anderlecht. Het was geleden van toen de dieren nog spraken dat de trotse Brusselaars zich niet konden verzekeren van Europees voetbal. Dit seizoen gebeurde dat zowaar. Zo kan Anderlecht vanzelfsprekend geen punten sprokkelen voor de Europese lijst. De voorbije jaren lukte dat ook amper, met een schamele 6 (2017-2018) en 3 punten (2018-2019) als bewijs.
De resultaten in die recente seizoenen zijn tekenend voor het wegzakken van Anderlecht. Tegen de absolute top schiet paars-wit tegenwoordig zwaar te kort. Paris Saint-Germain maakte dat twee keer duidelijk (4-0 en 5-0), ook Bayern München had geen kind aan RSCA (3-0). Zorgwekkender is echter dat ook de bescheiden Europese tegenstander problemen veroorzaakt. Verliezen tegen FK Rostov, Dinamo Zagreb of Spartak Trnava, het doet meer dan de wenkbrauwen fronsen ...
Tussen 2015 en 2017 werkte Anderlecht wél nog enkele goede campagnes af in Europa. Zo bereikte paars-wit twee keer op rij de knock-out-fase van de Europa League. In eerste instantie was Shakhtar Donetsk te sterk. Een jaar later voetbalde Anderlecht zich zelfs naar de kwartfinales, waar het grote Manchester United de weg naar eeuwige roem versperde. Door die 11 en 16 punten blijft Anderlecht bovenaan meedraaien onder de Belgische vertegenwoordigers. Als Vincent Kompany en co zich in het komende voorjaar niet weten te verzekeren van Europees voetbal, dreigen ze echter diep weg te zakken.
KRC Genk: Alles of niks (30 punten)
Van de top in de Jupiler Pro League is Genk misschien wel de meest wispelturige. Dat is het geval op nationaal vlak, zo bewijst het contrast van het huidige vormpeil met de titel van afgelopen seizoen. Ook Europees gaat die vlieger op voor de Limburgers. De conclusie lijkt eigenlijk klaar als een klontje: de Champions League is te hoog gegrepen, de Europa League past wél bij de Genkse kwaliteiten. Dit seizoen sprokkelde de kampioen slechts één puntje in een poule met Liverpool FC, Napoli en RB Salzburg.
Door die wisselvallige prestaties is Genk er regelmatig ook eens niet bij op het Europese schouwspel. De voorbije vijf jaar overkwam het de Limburgers twee keer. In 2016-2017 bewezen ze ons voetballand de grootste dienst. Nadat Genk zich via de voorrondes tot in de Europa-League-poules had geknokt, stoomde het daar prompt door naar groepswinst, onder meer dankzij zeges tegen Athletic Bilbao en Sassuolo. Nadat ook Astra Giurgiu voor de bijl ging in de tweede ronde, wachtte … KAA Gent Genk op.
Genk haalde fel uit in het duel der Belgische clubs: de heenwedstrijd in de Ghelamco Arena eindigde op 2-5. Daarmee maakte het de terugmatch overbodig (1-1). Uiteindelijk strandde het Genkse schip in de kwartfinales. Na een veelbelovende 3-2-nederlaag op bezoek bij Celta Vigo, geraakten de troepen onder leiding van Albert Stuivenberg in eigen huis niet verder dan een 1-1.
Club Brugge: Bezig aan een opmars (27,5)
Anno 2019 claimen sommige analisten dat Club Brugge de Jupiler Pro League ontgroeid is, maar op de Europese ranglijst moet Blauw-Zwart pas vrede nemen met plek vier. Nochtans verzekerde Club zich de voorbije vijf jaar telkens van voetbal buiten de landsgrenzen. Tussen 2015 en 2018 leverde dat echter bitter weinig op: 4, 4 en 1,5 punten. ‘Matige’ tegenstanders als FC Midtjylland, FC Kopenhagen en Istanbul Basaksehir bleken in die periode te machtig.
Tijdens de vorige jaargang zette Club een plotse kentering in. Dankzij de landstitel van enkele maanden eerder hadden de West-Vlamingen recht op een direct ticket voor de groepsfase van de Champions League. In een lastige poule met Atlético Madrid, Borussia Dortmund en AS Monaco behaalde Club een deugddoend totaal van zes punten. Daardoor mocht het na de winter verder in de Europa League, waar RB Salzburg aan Genk al een voorsmaakje gaf voor het seizoen erna.
De voorbije maanden was Club opnieuw actief in de Champions League. Qua puntentotaal oogt de oogst wat minder (slecht drie punten tegenover zes), maar het voetbal dat op de mat gelegd werd, was bij momenten hartverwarmend. Uiteindelijk bleek de inviduele klasse van topteams als Real Madrid en Paris Saint-Germain doorslaggevend. Club gaat na Nieuwjaar verder in de Europa League, met nu al 7 coëfficiëntiepunten op de teller.
Standard: De stabiele factor (20,5)
Je zou het de woelige Luikenaars niet nageven, maar op Europees vlak presteren zij het meest constant van de G5. Uitschieters levert Standard zelden; de gemiddelde bijdrage ligt rond de 6 punten. Ook dit seizoen volgt de ploeg van Michel Preud’homme die trend. In haar Europa-League-groep totaliseerde het acht punten, maar dat bleek onvoldoende om door te stoten richting de eliminatiefase. Met tegenstandes als Arsenal FC en Eintracht Frankfurt is dat overigens geen schande.
Hoe dan ook is Europees overwinteren geen sinecure voor Standard. De laatste keer dat het dat kunstje flikte, dateert alweer van 2012. De voorbije jaren strandde de club uit de Vurige Stede steevast in de poules van de Europa League, al vergat het daarbij niet om enkele prestigieuze zeges mee te pikken. Zo pakte Standard in zijn recente campagnes de scalp van onder meer Panathinaikos, Sevilla FC en Frankfurt. Dat zorgde voor welgekomen puntjes voor de Belgische coëfficiënt.
Ook nog dank aan …
Opvallend genoeg plaatsen de Grote Vijf zich de laatste jaren in grote getale voor Europees voetbal. Slechts sporadisch krijgt een ‘kleinere’ club de kans om zich te meten met buitenlandse tegenstanders. En maar goed ook, zou je denken, want veel puntengewin brengt dat jammer genoeg niet op. In 2015-2016 sneuvelde Sporting Charleroi (1 punt) meteen en ook KV Oostende (1 punt) kon niet stunten bij haar Europese debuut. Na een 4-2-nederlaag tegen Olympique Marseille hield het de Franse reus wel onder de knoet in de thuismatch: 0-0.
Dit seizoen mocht Royal Antwerp FC (2,5 punten) nog eens proeven van Europa. The Great Old, die zich in korte tijd weer heeft opgewerkt richting Belgische top, startte met ambitie aan de voorrondes van de Europa League. In eerste instantie moest Viktoria Plzen het onderspit delven. In de Play-Offs trof Antwerp de noorderburen van AZ. In minuut 90 van de terugmatch op de Heizel was Stamnummer 1 nog geplaatst, maar toen sloeg AZ toe, mede door rode kaarten voor Dieumerci Mbokani en Didier Lamkel Zé. In de verlengingen gingen negen Antwerpenaren kopje onder.
Slechts één niet-G5-club wist een Europese herfst af te dwingen. Dat deed Zulte Waregem door in 2017 de beker te veroveren. Die triomftocht had een kers op de taart: rechtstreekse plaatsing voor de poules van de Europa League. De loting leverde een mooie groep op, met Lazio, OGC Nice en Vitesse. Daarin verweerde Essevee zich kranig. Zeges tegen Lazio en Vitesse waren net niet genoeg voor de top-twee, maar met 5 punten op de UEFA-teller deed Zulte Waregem het boven verwachting.
Conclusie
Het Belgische voetbal doet het de laatste jaren wat beter op het Europese toneel en daar mag eigenlijk elke topclub voor bedankt worden. Het behaalde aantal punten is opvallend gelijklopend verdeeld. Bovendien missen de traditionele G5-teams steeds minder de Europese boot. De statistieken tonen ook aan dat het voor ons land weinig oplevert wanneer een ‘kleiner’ team aantreedt, met uitzondering van het dappere Zulte Waregem.
Momenteel zijn er nog twee Belgische clubs in de running in de Europa League. Gent (momenteel 9 punten) en Club Brugge (7) krijgen daarin de kans om nog wat extra coëfficiëntenpuntjes te sprokkelen. Als zij hun parcours verder kunnen rekken, maken beide clubs zelfs kans om het Belgische record van de voorbije jaren te breken. Zowel Gent, Anderlecht als Genk verzamelden in hun beste seizoen al eens 16 punten. Kunnen Gent en/of Club de komende maanden beter doen?